Το Εργαστήριο Θεωρητικής Φυσικής του ΑΠΘ αποτελεί αυτοτελή ακαδημαϊκή μονάδα του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ. Ιδρύθηκε ως Σπουδαστήριο Θεωρητικής Φυσικής με Βασιλικό Διάταγμα στις 16 Μαίου 1969 και μαζί με το Εργαστήριο Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής και το Εργαστήριο Επιταχυντικών Συστημάτων και Οργανολογικών Εφαρμογών αποτελούν τον Τομέα Πυρηνικής Φυσικής και Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων του Τμήματος Φυσικής. Στις 16 Μαίου 2025 το Σπουδαστήριο Θεωρητικής Φυσικής καταργήθηκε και στην θέση του ιδρύθηκε το Εργαστήριο Θεωρητικής Φυσικής.

Οι χώροι του Εργαστήριου βρίσκονται στον 4ο όροφο της Σχολής Θετικών Επιστημών και περιλαμβάνουν τα γραφεία των μελών του, έναν χώρο βιβλιοθήκης/μελέτης και μια αίθουσα σεμιναρίων.

Από το 2019 Διευθυντής του Εργαστήριου είναι ο Καθηγητής Αναστάσιος Χρ. Πέτκου.